Doğrudan 7 milyondan fazla çalışanı, dolaylı olarak ise toplumun tamamını ilgilendiren yeni asgari ücretle ilgili geri sayım sürüyor. 31 Aralık sonuna kadar belirlenmesi beklenen asgari ücrette yeni tutar birçok kalemi etkileyecek. Yeni asgari ücretten etkilenen kalemlerin başında kıdem tazminatı ve işsizlik ödeneği geliyor.
Yaklaşık 7 milyon asgari ücretli çalışan başta olmak üzere, toplumun genelini ilgilendiren yeni asgari ücretin belirlenmesine yönelik süreç devam ediyor. Yeni asgari ücret rakamıyla 65 yaş aylığı, engelli aylığı, işsizlik maaşı, staj ücretleri, askerlik ve doğum borçlanması, asgari ücretlilerin rapor ücretleri ve genel sağlık sigortası primlerinin de aralarında olduğu birçok kalemde tutarlar değişecek.
Yeni asgari ücretten etkilenen kalemlerin başında gelen işsizlik ödeneğinde, sigortalının son 4 aylık prime esas kazançları dikkate alınıyor. İşsizlik ödeneğinin alt sınırı asgari ücretin yüzde 40'ı, üst sınırı ise asgari ücretin yüzde 80'i olarak hesaplandığından yeni asgari ücretle işsizlik ödeneği de artacak.Asgari ücretli bir çalışan, bir yıllık çalışmasının karşılığında brüt asgari ücret tutarında kıdem tazminatı hak ederken, yeni asgari ücretle çalışanın yıllık kıdem tazminatı da yapılacak zam oranında yükselecek. Temmuzda belirlenen zamla birlikte işsizlik ödeneğinin en düşüğü 5 bin 325 lira, en yükseği ise 10 bin 650 lira şeklinde uygulanıyor.
Kanun teklifi uyarınca, kıdem tazminatı tavanının belirlenmesinde sadece memur maaş katsayısındaki artış dikkate alınıyor. Temmuz ayındaki ara zam ardından kıdem tazminatı tavanı 23 bin 489 liraya yükseldi.
İşletmelere staja giden lise ve üniversite öğrencilerine ödenen staj ücreti de yeni asgari ücretle artacak. Staj yapanlar net asgari ücretin yüzde 30'undan az olmamak üzere ücret alıyor. Stajyer maaşları en az 3 bin 420 TL olarak uygulanıyor.
Emekli olmak isteyen ancak prim gün sayısı yeterli olmayanlar için tanınan doğum ve askerlik borçlanması tutarı da asgari ücret ile birlikte yeniden yükselecek.Doğum ve askerlik borçlanması günlük brüt asgari ücretin yüzde 32'sinden az bu tutarın 7,5 katından fazla ise yapılamıyor. Bu tutarlar asgari ücretle birlikte yeniden belirlenecek.Mevcut durumda en düşük prim günlük 143,04 lira, en yüksek prim de 930,09 lira olarak uygulanıyor.
65 yaş aylığı, yeni asgari ücretin belirlenmesinin ardından yeniden hesaplanacak. 65 yaş aylığı 3 bin 490 lira olarak uygulanıyor. Engelli aylığı da yeni asgari ücret ile birlikte yükselecek. Engelli aylığı yüzde 40 ve üzeri engelli için 2 bin 329 lira, yüzde 70 ve üzeri engelli için 3 bin 497 lira olarak uygulanıyor.
Genel Sağlık Sigortası (GSS) primleri de asgari ücret zammıyla birlikte artacak. SGK, Genel Sağlık Sigortası (GSS) primini aylık 402,44 TL olarak uyguluyor.
İsteğe bağlı sigortalılıkta prim tutarının üst ve alt sınırı bulunuyor. En az brüt asgari ücretin yüzde 32’si, en çok da brüt asgari ücretin 7,5 katının yüzde 32’si kadar prim ödenebiliyor.En düşük prim tutarı 4 bin 291 TL, en yüksek prim ise 32 bin 195 TL olarak uygulanıyor.
Asgari ücretin değişmesiyle çalışanlar için ödenen prime esas kazançların taban ve tavan tutarı da değişecek. Prime esas kazançta taban 13 bin 414 lira, üst sınır 100 bin 605 düzeyinde.