Rize'de çay çöpünden üretilen mangal kömürü, pelet, çay sirkesi, metan gazı ve organik gübre sayesinde çayın yüzde 100'ü atıl olmaktan kurtulurken, Gürcistan ve Almanya'ya da mangal kömürü olarak ihraç ediliyor.
Rize Belediyesi tarafından Organize Sanayi Bölgesi'ne kurulan mangal kömürü fabrikasında çayın atıl olan çöp kısmı, işlenerek geri dönüşüme kazandırılıyor. İlk önce pelet olarak karşımıza çıkan çay çöpü, sonrasında ortaya çıkan karbon sayesinde kömür haline gelirken, sıvısı ile organik gübre olarak kullanılıyor. Öte yandan işlem sırasında meydana çıkan metan gazı da tesise enerji olarak kazandırılıyor. Çayın fabrikasyon aşamasında kullanılmayan ve çay çöpü olarak adlandırılan kısmı, bu sayede yeni bir gelir kapısına dönüştürülüyor.
Çay çöpünün yüzde 100'ünün atıl olmaktan çıkarak ekonomiye kazandırıldığına vurgu yapan Rize Belediye Başkanı Rahmi Metin “Burada çay fabrikalarımızdan atıl olarak üretilen çay çöpü diye nitelendirdiğimiz atıklar fabrikamıza geliyor. Peletten karbona ve mangal kömürüne dönüşüyor. Ve bizim çöplerimizin yüzde 30'u karbon neticesinde mangal kömürüne dönüşüyor. Yüzde 30'u sıvıya dönüşüp organik gübre oluyor, odun sirkesi de deniyoruz ona. Yine yüzde 25 metan gazı ve bu da içeride enerji olarak kullanılmak üzere yüzde 100'ünü değerlendiriyoruz. Aynı zamanda fabrikamızın üzerinde güneş panelleriyle 620 KW'lık güneş panelleriyle elektrik üretiyoruz. 70'in üzerinde personelimiz çalışıyor” dedi.
Çay çöpünden arta kalan sıvı ile üretilen gübre noktasında akademik çalışmaların yürütüldüğünü belirten Başkan Rahmi Metin “Şu anda Almanya ve Gürcistan'dan talep geldiği için oralara gönderdik ama biz daha çok iç piyasada tüketmek istiyoruz. Türkiye'de 25-30 şehirden satışlarımız var mangal kömürü olarak ama asıl gelir inşallah önümüzdeki günlerde organik gübreyle elde edilecek. Şu anda 3-4 tane üniversite de gerekli bilimsel çalışmalar yapılıyor. Akademik çalışmalar yapılıyor. Çay dalından yapılan organik gübre diye literatüre girdi artık. Ondan sonra her ürüne ne kadar ne dozda verilecek diye bunların çalışması yapılıp organik gübremizi de sahaya süreceğiz” ifadelerini kullandı.
Çay çöpüne olan talebin üretimle sınırlı olduğunu, ürettikçe taleplere karşılık verebileceklerini kaydeden Metin “Belediyemize buralardan ciddi bir gelir elde etmiş olacağız. Talep bizim üretimimiz neticesinde geliyor. Yoksa şu anda aylık üretimimiz 100 ton civarında ve bu ürünler hemen tükeniyor, çok talep görüyor. Almanya, Gürcistan ve Türkiye'de 25-30 kadar şehre şu anda üretimimiz yettiği için yollayabiliyoruz. Üretim yettikçe diğer şehirlere de yollayacağız” şeklinde konuştu.
